Organizacja loterii promocyjnej – co warto wiedzieć?

Loterie promocyjne są grami, w których można uczestniczyć po nabyciu produktu, usługi lub innego dowodu udziału. W ten sposób nieodpłatnie bierze się udział w loterii i nabywa szanse wygrania nagród rzeczowych lub pieniężnych.

Organizacja loterii promocyjnej – co warto wiedzieć? Czym są loterie promocyjne?

Loterie promocyjne to gry losowe, w których mogą uczestniczyć osoby powyżej trzynastego roku życia. Warunkiem wzięcia udziału w zabawie jest zakup promowanego produktu, usługi lub innego dowodu udziału w grze (np. biletu na wydarzenie). Na drodze losowania wyłaniane są osoby, które otrzymają nagrody pieniężne lub rzeczowe. Organizatorzy najczęściej decydują się na takie akcje chcąc zwiększyć wzrost sprzedaży promowanych produktów i usług.

Zasady organizacji zostały opisane w ustawie z dnia 19.11.2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2020 r. Poz. 2094). Loterie promocyjne, tak jak audioteksowe i fantowe, są w pełni zgodne z polskim prawem. Loterie oraz inne typy akcji (wymienione w art. 2 ustawy), zbiorczo zaliczane są do kategorii gier losowych. Wraz z zakładami wzajemnymi, grami w karty i grą na automatach należą do grupy gier hazardowych.

Do kogo skierowane są loterie promocyjne?

W loteriach promocyjnych mogą brać udział osoby fizyczne w wieku minimum 13 lat. Jest to związane z zapisem znajdującym się w art. 27 ust. 2 ustawy: „w grach hazardowych, z wyjątkiem loterii fantowych oraz loterii promocyjnych, mogą uczestniczyć wyłącznie osoby, które ukończyły 18 lat”. Granica 13 lat nawiązuje do Kodeksu Cywilnego – w tym wieku bowiem nabywa się ograniczone zdolności do czynności prawnych.

Jak zorganizować loterię promocyjną?

Organizacja loterii promocyjnej wiąże się z szeregiem działań o charakterze administracyjnym. Postępowanie takie prowadzone jest przed Dyrektorem Izby Administracji Skarbowej, Naczelnikiem Urzędu Celno-Skarbowego oraz Naczelnikiem Urzędu Skarbowego (właściwego dla siedziby organizatora – w przypadku loterii ogólnopolskich albo dla miejsca organizacji loterii – gdy loteria odbywa się na terenie jednego województwa).

Do najważniejszych zadań, jakie należy wykonać, można zaliczyć:

• Spisanie dokładnej treści regulaminu loterii (zgodnie z art. 60 ust. 1 ustawy);
• Otrzymanie bankowej gwarancji wypłaty nagród (zgodnie z art. 66 ust. 1 ustawy);
• Złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na organizację loterii (najpóźniej 2 miesiące przed rozpoczęciem – zgodnie z art. 39 a ustawy);
• Uregulowanie na konto Urzędu Skarbowego w Nowym Targu opłaty za wydanie zezwolenia (zgodnie z art. 68 ust. 1 pkt. 1 ustawy oraz par. 2 ust. 3 lit. r), Obwieszczeniem Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 czerwca 2017 r. w sprawie wykazu numerów rachunków bankowych urzędów skarbowych (Dz. Urzędowy Ministra Rozwoju i Finansów z 2017 r. poz. 123) oraz Rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 22 lutego 2017 r. w sprawie właściwości Urzędów Skarbowych i Izb Administracji Skarbowej w zakresie podatku od gier (Dz. U. 2017 poz. 370);
• Przekazanie informacji o rozpoczęciu działalności do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej wydającego decyzję zezwalającą na urządzenie loterii (zgodnie z art. 49 a ustawy);
• Zgłoszenie właściwemu Naczelnikowi Urzędu Celno-Skarbowego działań podlegających kontroli celno-skarbowej oraz przekazanie potwierdzenia zapewniania warunków i środków do jej przeprowadzenia (zgodnie z par. 12.1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 24 lutego 2017 r. w sprawie kontroli celno-skarbowej wykonywanej w zakresie urządzania i prowadzenia gier hazardowych (Dz. U. 2017 poz. 438) oraz art. 74 ust. 2 pkt 5 Ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. 2018 poz. 508);
• Przygotowanie i udostępnienie ewidencji wydanych wygranych, których wartość wynosi co najmniej 2280 zł, a także przekazanie ewidencji zaświadczeń o uzyskaniu wygranej w celu poświadczenia ewidencji przez przeszycie zamknięciem urzędowym (Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 24 lutego 2017 r. w sprawie kontroli celno-skarbowej wykonywanej w zakresie urządzania i prowadzenia gier hazardowych (Dz. U. 2017 poz. 438) w związku z art. 20 pkt 3 oraz art. 20 pkt 5 ustawy w związku z par. 6 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 czerwca 2010 r. w sprawie zaświadczeń o uzyskanej wygranej oraz ewidencji zaświadczeń i ewidencji wydanych wygranych (Dz. U. 2017 poz. 1723);
• Wykonanie szkolenia z zakresu przepisów odnoszących się do gier hazardowych oraz regulaminu urządzanej loterii (zgodnie z art. 24b ustawy);
• Przygotowanie zaświadczeń o uzyskanej wygranej (zgodnie z art. 20 ust. 4 ustawy w związku z par. 1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 22.02.2017 r. w sprawie wyznaczenia naczelnika urzędu skarbowego właściwego do wydawania druków zaświadczeń o uzyskanej wygranej (Dz. U. 2017 poz. 362);
• Prowadzenie rejestru zaświadczeń pracowników, w którym mają znajdować się m.in.: dane pracownika, data szkolenia, dane podmiotu wystawiającego zaświadczenie oraz jego numer (zgodnie z art. 24 b ust. 3 ustawy);
• Przekazanie informacji do Naczelnika Urzędu Celno-Skarbowego o starcie loterii w dniu jej rozpoczęcia;
• Powołanie Komisji Nadzoru loterii, wydanie regulaminu jej działania oraz archiwizacja oświadczeń członków o zgodzie na udział w jej pracach;
• Wystawianie na żądanie Uczestników imiennych zaświadczeń o uzyskanych nagrodach (zgodnie z art. 20 ustawy);
• Przedstawienie ewidencji zaświadczeń właściwemu Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w celu zamknięcia ewidencji, od razu  po zakończeniu roku kalendarzowego. Podobnie należy postąpić w zakresie ewidencji wydanych wygranych (zgodnie z par. 7 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22.06.2010 r. w sprawie zaświadczeń o uzyskanej wygranej oraz ewidencji zaświadczeń i ewidencji wypłaconych (wydanych) wygranych (Dz. U. 2017 poz. 1723) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 grudnia 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zaświadczeń o uzyskanej wygranej oraz ewidencji zaświadczeń i ewidencji wydanych wygranych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2325);
• Wysłanie do Naczelnika Urzędu Celno-Skarbowego informacji odnośnie do przeprowadzonej loterii w terminie 30 dni od dnia jej zakończenia (zgodnie z par. 21 Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 24.02.2017 r. w sprawie kontroli celno-skarbowej wykonywanej w zakresie urządzania i prowadzenia gier hazardowych (Dz. U. 2017 poz. 438));

Lista tych obowiązków dotyczy podmiotu eksploatującego urządzenie do gier, zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 8.06.2017 r. w sprawie urządzeń losujących, urządzeń do gier i automatów do gier, zabezpieczenia informacji dotyczących urządzanej loterii oraz uzyskiwania, naliczania i wypłacania wygranych (Dz. U. 2017 poz. 1171), do którego nie będzie miał zastosowania par. 7 ust. 2. Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22.06.2010 w sprawie zaświadczeń o uzyskanej wygranej oraz ewidencji zaświadczeń i ewidencji wypłaconych (wydanych) wygranych (Dz. U. 2017 poz. 1723). Odnoszą się jednak do przypadku, w którym organizator po zakończeniu loterii „nie kończy wykonywania działalności związanych z grami hazardowymi”, czyli po prostu planuje jeszcze przygotować kolejne akcje tego typu.

Czy loteria promocyjna objęta jest podatkiem od gier hazardowych?

Zgodnie z art. 71 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, za podatnika uznaje się osobę fizyczną lub prawną bądź jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, która organizuje gry hazardowe na podstawie otrzymanej koncesji/zezwolenia, a także podmiot urządzający akcje objęte monopolem państwa oraz uczestnika turnieju pokerowego organizowanego przez podmiot z koncesją na prowadzenie kasyna.

Urządzanie loterii promocyjnej jest ustawowo wyłączone z opodatkowania, z uwagi na jej charakter (art. 71 ust. 2 pkt 1 ustawy o grach hazardowych). Według interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z (30.10.2012 roku, IPPP2/443-940/12-2/MM), organizowane akcje mają pełnić funkcje marketingowe. Ich celem jest bowiem promocja produktów/usług oraz wzrost sprzedaży, a także zwiększenie rozpoznawalności firmy i marki. Udział w takiej loterii jest bezpłatny, dlatego organizator nie uzyskuje przychodu, co daje brak podstaw do opodatkowania.

Obowiązki organizatora loterii promocyjnej (przedsiębiorcy) wynikające z ustawy o PIT

Według interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (z 29.07.2011 roku, IPPB1/415-528/11-2/EC), przychód z tytułu nagród wydawanych zwycięzcom loterii promocyjnych musi podlegać opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, zgodnie z przepisem art. 30 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. Stawka podatku wynika natomiast z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2018.200 t.j. 2018.01.24, dalej: ustawa o PIT).

Płatnikami 10% zryczałtowanego podatku dochodowego mogą być osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej (będące organizatorami loterii).

Zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o PIT, tacy organizatorzy loterii promocyjnej są zobowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy/wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a i 13 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5.

W sytuacji, gdy przedmiotem nagrody uzyskanej od organizatora loterii nie są pieniądze, podatnik (uczestnik, który wygrał) jest zobowiązany do wpłacenia organizatorowi kwoty zaliczki lub należnego zryczałtowanego podatku zanim uzyska nagrodę lub świadczenia.

Oznacza to, że jeśli w loterii wygra się nagrodę pieniężną, laureat otrzyma ją dopiero po potrąceniu kwoty 10%, która zostanie przeznaczona na zryczałtowany podatek dochodowy. Gdy zaś zdobędzie nagrodę rzeczową, musi przed uzyskaniem nagrody wpłacić organizatorowi sumę w wysokości 10% wartości nagrody, czyli kwotę odpowiadającą zryczałtowanemu podatkowi.